Dr Mateusz Łełyk ze stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców
Dr Mateusz Łełyk został laureatem stypendium dla wybitnych młodych naukowców przyznawanym przez Ministra Edukacji i Nauki za bogaty dorobek publikacyjny lub innowacyjne badania. Znalazł się tym samym w gronie 230 najlepszych młodych naukowców w Polsce nagrodzonych tym stypendium.
Jak sam wskazuje dr Mateusz Łełyk, właściwym obszarem jego aktywności naukowej jest filozofia matematyki, a dokładniej zagadnienia związane z uzasadnianiem poprawności układów aksjomatów dla matematyki. W swojej pracy wykorzystuje formalne narzędzia współczesnej logiki matematycznej do modelowania i wyjaśniania problemów filozoficznych.
„Jednym z moich ważniejszych osiągnięć jest przedstawienie i rozwinięcie oryginalnej teorii zobowiązań niejawnych. Z definicji, zobowiązania niejawne danego zestawu aksjomatów to wszystkie te zdania, które co prawda nie wynikają logicznie z danego zestawu aksjomatów, ale których akceptacja jest wymuszana poprzez akceptację tego zestawu aksjomatów. Dobrymi kandydatami na takie niejawne zobowiązania są różne stwierdzenia poprawności danej teorii. Od strony filozoficznej jest jednak zupełnie niejasne jaki mechanizm stoi za generowaniem takich właściwych zobowiązań niejawnych. W dwóch wspólnych pracach z Carlo Nicolaiem (King’s College London) zaproponowaliśmy dwie proste reguły, z których każda z osobna nie dodaje do danego zestawu aksjomatów żadnych nowych twierdzeń, jednak ich połączenie skutkuje otrzymaniem silnej zasady poprawności dla danego zestawu aksjomatu, tzw. zasady jednorodnej refleksji” – opowiada laureat.
Drugim ważnym nurtem jego badań jest rola pojęcia prawdy w uzasadnianiu poprawności danej teorii matematycznej. „W tym celu badam własności formalne teorii, które rozszerzają dany zestaw aksjomatów matematycznych o nowe aksjomaty dla pojęcia prawdy. Najistotniejsze moje wyniki dotyczą oszacowań na to, które aksjomaty dla pojęcia prawdy są niezbędne do udowodnienia zasady globalnej refleksji, tj. zdania Wszystkie konsekwencje logiczne danej teorii są prawdziwe” – wyjaśnia dr Łełyk.
Dr Matesz Łełyk jest wykładowcą Wydziału Filozofii UW, pracownikiem Zakładu Logiki. Należy również do zespołu prof. Cezarego Cieślińskiego, realizującego projekt „Epistemic and semantic commitments of foundational theories” finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach programu MAESTRO. Z dorobkiem Laureata można zapoznać się m.in. tutaj: https://uw.academia.edu/Mateusz%C5%81e%C5%82yk
W przypadku 22 tegorocznych laureatów z UW, stypendium będzie im udzielane przez 36 miesięcy. Wynosi ono 5390 zł miesięcznie.
Serdecznie gratulujemy naszemu Laureatowi!
Pełna lista stypendystów dostępna jest na stronie ministerstwa.