„Kondycja polska – wczoraj i dziś”. Sprawozdanie z konferencji
W dniach 23 – 25 maja 2025 roku na Wydziale Filozofii UW odbyła się ogólnopolska konferencja naukowa „Kondycja polska – wczoraj i dziś”, organizowana przez Koło Historii Filozofii Polskiej oraz Centrum Badań nad Tradycją Szkoły Lwowsko-Warszawskiej. Wydarzenie to zgromadziło licznych badaczy z ośrodków naukowych z całej Polski, którzy przez trzy dni pochylali się nad tytułową kondycją polską.
W trakcie konferencji swoje referaty wygłosiły łącznie 53 osoby, reprezentujące 16 ośrodków badawczych z całej Polski, w tym między innymi Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Śląski czy Polską Akademię Nauk. Byli to specjaliści reprezentujący rozmaite dyscypliny humanistyczne, pośród których można wymienić filozofię, literaturoznawstwo, kulturoznawstwo, socjologię czy historię.
Pierwszego dnia obrad tematyka wystąpień skupiała się wokół sylwetki i poglądów filozoficznych ks. prof. Józefa Tischnera, z okazji ogłoszenia go przez Senat RP patronem roku 2025, a także innych myślicieli o rodowodzie katolickim – Stefana Świeżawskiego i Józefa M. Bocheńskiego. Oprócz tego pojawiły się wystąpienia związane z zagadnieniami tożsamości lokalnej czy problemie imperializmu w myśleniu o Polsce.
Drugi dzień konferencji prezentował się nad wyraz różnorodnie. Badacze z kręgu literaturoznawstwa przypomnieli poglądy na kondycję polską takich postaci jak Adam Mickiewicz, Stanisław Wyspiański, Jarosław Iwaszkiewicz, Jacek Kaczmarski, Jarosław Marek Rymkiewicz, Zbigniew Herbert, Olga Tokarczuk czy Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki. Wiele uwagi poświęcono poglądom Stanisława Brzozowskiego oraz sprawie rewolucji 1905 roku, której 120. rocznicę wybuchu obchodzimy w bieżącym roku. Rozważano też różne diagnozy Polski i polskości, formułowane przez takich myślicieli jak Wincenty Lutosławski, Leon Chwistek, Antoni Kępiński czy Karol Wojtyła. Nie pominięto również poglądów filozoficznych Andrzeja Grzegorczyka, bohatera konferencji organizowanej przez Koło Historii Filozofii Polskiej w zeszłym roku. Szczególnej rangi wydarzeniem był panel dyskusyjny z udziałem prof. Andrzeja Mencwela, prof. Krzysztofa Pomiana i ks. prof. Alfreda Wierzbickiego, zatytułowany „Ponad tyranią przeszłości”.
Trzeciego dnia obrad należne sobie miejsce otrzymali autorzy z kręgu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, a także warszawskiej szkoły historyków idei. Poruszono też problematykę relacji polsko-żydowskich, zaś referat poświęcony twórczości dysydentów politycznych lat 70. i 80. i świadectwo o swoim mężu, wygłoszone przez Danutę Kuroń pozwolił słuchaczom przypomnieć sobie rangę fenomenu „Solidarności” w polskiej historii. Wieczorne panele zdominowała z kolei problematyka polityczna, ujmowana z naukowej perspektywy.
Wydarzenie cieszyło się sporym zainteresowaniem i przyciągnęło niemałe grono słuchaczy. Jako organizatorzy wyrażamy z tego powodu wielką radość oraz satysfakcję. Cieszymy się, że mogliśmy gościć tak wielu znamienitych gości i mamy nadzieję, że wygłoszone referaty oraz odbyte dyskusje stanowiły dla uczestników wartościową inspirację.
Koło Historii Filozofii Polskiej
