Letnia Szkoła Filozoficzna (18–27.08.2025)
Serdecznie zapraszamy na trzecią edycję Letniej Szkoły Filozoficznej pt. „Metafizyka dziś. Pytania, kierunki i perspektywy metafizyki współczesnej”, która odbędzie się w dniach 18-27 sierpnia 2025 r. w Sokołowsku. Organizatorami są Instytut Filozofii i Socjologii PAN oraz Fundacja Myślowisko ze wsparciem Komitetu Nauk Filozoficznych PAN. Szczegóły poniżej.
Ogłoszenie Organizatora – prof. Daniela Soboty:
Niewielu chyba ma dziś jeszcze złudzenia co do tego, że myślenie metafizyczne da się – ot, tak po prostu – zostawić za sobą, przezwyciężyć, zwinąć, odłożyć do lamusa itp. Po kilkusetletniej walce z metafizyką, która przybierała w historii różną temperaturę i formy – od rewolucyjnego entuzjazmu po zimną obojętność, od eutanazji wszelkie metafizyki, przez jej reanimacją, walkę z duchami, aż po jej wskrzeszanie z martwych – coraz bardziej dociera do nas myśl, że przy wciąż istniejącym formacie kultury europejskiej, który zawdzięcza swoje powstanie i trwanie stałemu odniesieniu do dziedzictwa starożytnej Grecji i judeo-chrześcijaństwa, jakaś metafizyka jest naszym „przeznaczeniem”. Niekiedy trudno się do tego otwarcie przyznać, ale niestawienia pytań metafizycznych, omijanie ich szerokim łukiem nie eliminuje wcale faktu, że na tyłach wszystkich naszych odpowiedzi i całego naszego myślenia pracują rozstrzygnięcia o charakterze czysto metafizycznym. Po prostu możemy jedynie nie pytać „aż tak daleko”, poprzestając na tym, co leży przed nami – i być przy tym skutecznymi i nowoczesnymi, jak współczesna nauka i technika – nie zmienia to jednak niczego w tym, że nasze myślenie właśnie z metafizyki bierze swój kierunek i siłę. Jednak świadomość ta nie „załatwia” dziś wcale kwestii metafizyki. Nie możemy uprawiać metafizyki tak, jak czyniono to dawniej, ale nie do końca wiemy, jak można by ją jeszcze skutecznie robić inaczej. Nie możemy jej się pozbyć, ale też nie możemy jej otwarcie gościć na akademickich salonach. Często odwołujemy się do połowicznych i pokątnych praktyk metafizycznych, uprawiając metafizykę półgębkiem, metafizykę zakulisową, nieco zawstydzoną, słabą, zawoalowaną, metafizykę partyzancką lub po prostu „na własny użytek”.
A może by tak otwarcie zapytać o to, czym lub jaka jest lub być powinna jeszcze metafizyka dziś…
Letnia Szkoła Filozofii pt. Metafizyka dziś3 jest kontynuacją wakacyjnego spotkania filozoficznego, które pod tym samym tytułem odbyło się po raz pierwszy w roku 2023. Sukces ubiegłych dwóch Szkół, w której wzięło udział łącznie ponad 60 osób z różnych ośrodków akademickich i różnych specjalności filozoficznych, zarówno profesorów, doktorów, doktorantów, jak i studentów wszystkich poziomów kształcenia akademickiego, zachęca do powtórzenia tego wydarzenia i rozwinięcia jego potencjału. W zeszłym roku odbyło się kilkanaście wykładów, seminariów i warsztatów. Programy ostatnich dwóch Szkół obfitowały w wystąpienia, w ramach których poruszane były m.in. takie zagadnienia, jak: granice i możliwości uprawiania współczesnej metafizyki, jej koniec, fenomen kryzysu, zagadnienie życia, wojny, języka, rzeczy, pisma, współczesne ujęcia metafizyki z perspektywy filozofii Agambena, Whiteheada, Heideggera, Hartmanna, Lacana, Levinasa, Ricoeura, Adorno, Kotarbińskiego, Derridy, Marksa, Deleuze’a, Polo’a, fenomenologii oraz wielu innych.
W tym roku proponujemy zarówno kontynuacje zeszłorocznych zainteresowań, jak i poszerzenie ich o kolejne perspektywy, ujęcia, stanowiska. Będziemy chcieli się zastanowić m.in. nad specyfiką współczesnej metafizyki, nad tożsamością jej pozytywnych i negatywnych bohaterów, nad zagrożeniami i perspektywami myślenia metafizycznego dziś itp.
Miejsce i czas, jakie wybraliśmy na organizację Szkoły, nie są przypadkowe. Zachęcający do wypoczynku i wolności okres wakacyjny zwalania nas z wielu obowiązków, które na co dzień nie pozwalają na swobodne i wspólne myślenie, spacery, biesiadowanie i rozmowy do później nocy. Do tego Sokołowsko – urokliwa miejscowość położona z dala od wielkomiejskiego zgiełku, otoczona górami, słynąca z walorów uzdrowiskowych i związanej z tym bogatej historii, tradycji i wciąż aktualizowanej oferty kulturalnej. Przygotowywany program Szkoły zapowiada się niezwykle interesująco i obejmuje różne wydarzenia dodatkowe. Filozofując, stawiamy przede wszystkim na dyskusję. Przewidywane są zajęcia w nieco bardziej i mniej „klasycznej” formie. Obok seminariów, seminariów lekturowych, wykładów mistrzowskich, konwersatoriów, przewidywane są również pokazy filmów czy też warsztaty poszukiwań różnych środków wyrazu doświadczenia filozoficznego – innych niż pismo i słowo.
Dzięki finansowemu wsparciu Komitetu Filozoficznego PAN tegoroczna Szkoła trwać będzie rekordowe 10 dni. Tym samym już czas jej trwania zapowiada, że można liczyć na przeżycie doświadczenia filozoficznego i egzystencjalnego, które ma transformacyjny potencjał. Na to liczymy i jesteśmy na to otwarci.
Zaproszone osoby, które poprowadzą zajęcia:
prof. Agata Bielik-Robson (IFiS PAN)
prof. dr hab. Włodzimierz Lorenc (UW)
dr hab. Aleksandra Pawliszyn (UG)
Dr hab. Krzysztof Matuszewski (UŁ)
Dr hab. Paweł Pieniążek (UŁ)
dr hab. Tadeusz Bartoś (UEK, WSFT)
Dr Andrzej Serafin (UPiKEN)
dr Anton Marczyński (Fundacja im. Barbary Skargi)
oraz
dr. hab. Daniel R. Sobota – koordynator projektu (IFiS PAN)
Zaproszenie skierowane jest do wszystkich zainteresowanych filozofią, zwłaszcza jednak do studentów filozofii, doktorantów i doktorów filozofii oraz samodzielnych pracowników naukowych.
Zgłoszenia w formie listu motywacyjnego wraz z CV przyjmowane są drogą mailową do dnia 25 czerwca 2025 r.
Zgłoszenia proszę przesyłać na adres: kontakt@fundacjamyslowisko.org
Opłata wynosi 1600 zł (cena obejmuje: udział we wszystkich zajęciach, pełne wyżywienie oraz noclegi).
Całe wydarzenie odbywa się w pensjonacie Radosno w Sokołowsku. Na uczestników czekają pokoje dwu- i trzyosobowe.
Koszty transportu leżą w gestii uczestników.
Po zaakceptowaniu zgłoszenia opłatę należy uiścić w ciągu 5 dni na podany w osobnym mailu nr konta.
Ilość miejsc ograniczona.
Serdecznie zapraszam!
Daniel R. Sobota
IFiS PAN