Konferencja Zakładu Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej IF UW, 08.06.2018, s.205 (dawny BUW)

Zakład Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej zaprasza na konferencję,
która odbędzie się 8 czerwca w sali 205 (Stary BUW):
Tekst filozoficzny jako ćwiczenie duchowe w starożytności i średniowieczu

W starożytności i średniowieczu filozofia była czymś więcej niż tylko zbiorem poglądów czy sposobów dowodzenia. W czasach starożytnych nauczanie filozoficzne znajdowało swoją kontynuację i dopełnienie w bios filozofa – szczególnym sposobie życia i praktyce związanej z uprawianiem ćwiczeń duchowych. Paul Rabbow uważał, że w tym praktycznym aspekcie filozofii starożytnej jak w soczewce skupiają się najistotniejsze idee każdej ze szkół.

Kategoria ćwiczeń duchowych stosuje się również do obcowania z tekstem filozoficznym – pisania, lektury, komentowania, dyskusji, memoryzacji, medytacji. Niejednokrotnie świadczy o tym forma wielu dzieł, której zadaniem było zaangażowanie czytelnika. Treść nauczania przybiera postać protreptyku, dialogu, diatryby, konsolacji, listu, solilokwiów, hymnu, modlitwy i innych. Wynika to z zakorzenienia filozofii w całym kontekście kulturowym, w tym w retoryce, topice, tradycji literackiej czy religijnej.

Takie pojmowanie roli tekstu przetrwało w tradycji chrześcijańskich ćwiczeń duchowych, zarówno starożytnej, jak i średniowiecznej. Dotyczyło to zwłaszcza różnych metod literalnej i duchowej lektury tekstu biblijnego (lectio), sposobów jego zapamiętywania i „przeżuwania” (ruminatio), medytowania nad nim (meditatio), w końcu przekazywania owoców tej medytacji za pomocą odpowiednich środków literackich mających odbiorcę nie tylko intelektualnie informować, ale też duchowo formować: kazaniach, dialogach, listach, sentencjach.

Program konferencji: Konferencja Tekst filozoficzny jako ćwiczenie duchowe w starożytności i średniowieczu